Internist oncoloog Tom Seijkens, internist oncoloog Sebastian Klobuch, verpleegkundig specialist celtherapie Marjolein Delfos en verpleegkundig specialist celtherapie in opleiding Fieke Haak praten u bij over de ontwikkelingen binnen het AVL Centrum voor Celtherapie, dat tot stand is gekomen dankzij donaties.

Specifieke zorg
Fieke Haak: “Voor patiënten met melanoom is TIL behandeling nu onderdeel van de reguliere zorg geworden in het Antoni van Leeuwenhoek. We zijn momenteel bezig met scholing van de teams van het Radboudumc in Nijmegen en het Erasmus MC in Rotterdam, zodat zij in de toekomst ook de TIL behandeling kunnen geven. Hierdoor ontstaat er binnen Nederland meer spreiding in de benodigde capaciteit voor deze specifieke zorg. Daarnaast hebben we ons eigen team uitgebreid en extra verpleegkundigen opgeleid tot celtherapieverpleegkundigen. We proberen ook meer zichtbaar te zijn als celtherapie team om nieuwe medewerkers te enthousiasmeren.”

Marjolein Delfos vervolgt: “In de studiefase hebben we tussen de 5 en 10 patiënten per jaar behandeld. Dat hebben we in 2023 kunnen uitbreiden naar 35 patiënten. De verwachting is dat we volgend jaar 50 patiënten zullen behandelen met TIL. Daar worden Radboudumc en Erasmus in meegerekend, wij verwachten ruim 30 patiënten te kunnen behandelen in het AVL.”

Learning on the job
“Om het team van celtherapieverpleegkundigen uit te breiden, hebben we een aantal oncologieverpleegkundigen op de interne afdeling geschoold. Daarvoor hebben we samen met de AVL Academie een e-learning, een bijwerkingenspel en een scenariotraining ontwikkeld, gebaseerd op praktijksituaties. En daarna volgde learning on the job, waarbij een verpleegkundige die nieuw is met celtherapie wordt ingewerkt door een ervaren celtherapieverpleegkundige.

Tom Seijkens vult aan: “Het leuke is dat mensen in het begin celtherapie wat spannend vinden, maar naarmate we bezig zijn met de scholing neemt het enthousiasme eigenlijk met het uur toe. Het is mooi om te merken dat die scholing inhoudelijk heel goed is en dat het ook enthousiasmerend werkt. Iedereen staat na de scholing vol vertrouwen aan het bed.”

Onvoorspelbaar karakter
Marjolein: “Als celtherapieverpleegkundige moet je bekend zijn met het onvoorspelbare karakter van deze behandelingen. De patiënt heeft vrij intensieve en complexe zorg nodig en daar moet je goed op kunnen anticiperen. Daarnaast moet alles goed geregistreerd worden. ”

Fieke: “In bepaalde gedeeltes van de behandeling sta je als verpleegkundige één op één bij de patiënt en dan draag je veel verantwoordelijkheid. Op basis van wat eerder is beschreven in studiedocumentatie weet je een beetje wat je kunt verwachten. Maar in de praktijk heb je dan nog niet alles meegemaakt. Daardoor is het een heel uitdagende functie! We hebben nu een groep verpleegkundigen die dat ook echt leuk vindt en die erg enthousiast is.”

Internationale belangstelling
Tom: “Dat valt me ook op als er collega’s uit de andere centra komen voor de training, waarbij de leden van ons eigen team vol trots over hun werk praten. Het is fantastisch dat ze dat enthousiasme graag delen. Uiteindelijk gaat het er om dat we meer mensen kunnen helpen met verschillende vormen van celtherapie. De groei die we in 2023 hebben kunnen realiseren is daarbij echt een belangrijke stap geweest.”

“We krijgen ook internationaal regelmatig de vraag of oncologen bij ons kunnen meelopen omdat ze benieuwd zijn hoe we die zorg in het AVL organiseren. We hebben daarin nu echt een voorbeeldfunctie waarmee we collega’s kunnen helpen om TIL behandeling en andere vormen van celtherapie in hun eigen land op te zetten. Het is goed dat men af en toe meekijkt, maar we willen geen ‘dedicated’ opleidingscentrum worden voor collega’s. De patiëntenzorg staat op de eerste plaats en we willen daar nog veel meer in kunnen doen.”

Geografische spreiding
Sebastian Klobuch: “De snelle groei in het aantal patiënten voor de TIL behandeling was wel een uitdaging dit jaar. We hadden echt een tekort aan verpleegkundigen. Het aantal patiënten dat we wilden behandelen, was niet direct haalbaar omdat er te weinig gespecialiseerde verpleegkundigen waren. Het leveren van hoogwaardige zorg staat bij ons altijd voorop. Er zijn meerdere centra geïnteresseerd om de TIL behandeling te gaan geven, maar die heb je niet van vandaag op morgen op hetzelfde niveau. Dat duurt gewoon best lang.”

“Het is de bedoeling dat er nu nog twee centra worden opgeleid zodat je de benodigde capaciteit voor TIL behandeling kunt verdelen over meerdere ziekenhuizen. Daardoor komt er bij ons dan weer meer ruimte om ervaring op te doen met nieuwe vormen van celtherapie naast TIL voor melanoom. Het is voor ons als innovatief centrum een speerpunt dat we ons kunnen blijven ontwikkelen en dat er ruimte blijft voor nieuwe behandelingen.”

Genetisch gemodificeerde afweercellen
Sebastian: “We hebben nu ook in samenwerking met farmaceutische bedrijven in studieverband een behoorlijk aantal patiënten behandeld met genetisch gemodificeerde afweercellen. Vanuit ons Centrum voor Celtherapie hebben we een nieuwe manier ontwikkeld om genetisch gemodificeerde afweercellen te genereren en we zijn klaar om deze behandeling toe te gaan passen op patiënten. Daar krijgen we ook onderzoekssubsidie voor, maar de grondstoffen die we daarvoor nodig hebben, moeten aan heel specifieke eisen voldoen en de leveranciers vragen daar enorme bedragen voor. Naast onderhandeling met deze leveranciers kijken we in Nederland ook wat we academisch zelf kunnen ontwikkelen in de laboratoria van de verschillende centra. Voor dat stuk innovatie is nog veel financiering nodig, dat past gewoon niet in de huidige financieringsstromen.”