Binnenkort kan iedereen kanker bestrijden: het AVL ontwikkelt een computergame waarin spelers kankercellen en afweercellen van elkaar kunnen onderscheiden in de biopten van patiënten. De data die dit spel oplevert worden gebruikt om een supercomputer te trainen die, op zijn beurt, pathologen helpt bij het doen van hun werk. Een pilotversie van de game is al klaar. Maar om het spel werkend op telefoon en computer te krijgen is extra financiering nodig.

Voorspellend weefsel
Hugo Horlings is klinisch patholoog en groepsleider ‘Computational Pathology’ in het AVL. “Meerdere keren per dag zet ik het leven van iemand totaal op zijn kop”, vertelt hij over zijn werk. In het ziekenhuis stelt hij namelijk kankerdiagnoses op basis van hele dunne plakjes weefsel die hij op glas plakt en vervolgens onder een microscoop bestudeert. Dit weefsel gebruikt hij ook om te voorspellen welke patiënt baat kan hebben bij immuuntherapie. Daarvoor kijkt hij naar de hoeveelheid afweercellen. “Wanneer het afweersysteem van de patiënt heel actief is, heeft immuuntherapie meer kans van slagen.”

Supercomputer helpt pathologen
Door een tekort aan pathologen wordt Horlings vaak geraadpleegd door ziekenhuizen uit de rest van Nederland. “Er zijn in Nederland slecht 350 klinisch pathologen. De werkdruk is hierdoor torenhoog. Hoe mooi zou het zijn als een computer kan helpen bij het stellen van diagnoses? Bovendien is het bewezen dat als patholoog en computer gaan samenwerken, dit de nauwkeurigheid van de diagnoses ten goede komt.”

Daarom wil Hugo Horlings zijn pathologische kennis overdragen aan een computer, zodat kennis gemakkelijker gedeeld kan worden met collega’s elders in het land. “Je moet deze computer heel veel voorbeelden geven om hem te trainen”, vertelt hij. “Hij moet leren wat kankercellen en afweercellen zijn en hoe borst- en longkankers eruitzien.”

The power of the crowd
Het probleem is alleen dat Horlings van ‘slechts’ duizend cellen per uur kan bepalen of het een kanker- of afweercel is. Daar leert de computer niet snel genoeg van. Toen hij zich afvroeg hoe hij dit probleem zou kunnen oplossen, stuitte hij op de sterrenkunde waarin publiek helpt met zoeken naar nieuwe hemellichamen. “Mensen kunnen thuis met een eigen kijker het heelal afspeuren. Je maakt daarbij gebruik van the power of the crowd: een grote groep mensen weet samen evenveel als experts”, vertelt hij.

Gamen tegen kanker
Met zes studenten van de TU Delft heeft Horlings daarom een computergame ontwikkeld die spelers opleidt tot ‘burgerpathologen’. “In het spel ben je een dokter die vecht tegen een ziekte. Daar is energie voor nodig en die krijg je door in weefselplaatjes kanker- en afweercellen te onderscheiden.” Gamers leveren zo input voor de supercomputer.

Het spel verkeert nu nog in een pilot fase. Hugo wil het spel zo snel mogelijk verder ontwikkelen voor een groot publiek en heeft hier financiering voor nodig. Hij wil een onderzoeker aanstellen en samenwerken met een gamestudio. “Via de game geven we iedereen de mogelijkheid om op een laagdrempelige manier een steentje bij te dragen aan kankeronderzoek. We hopen op honderdduizenden spelers!”

 

Het is heel gaaf om te zien dat het grote publiek evenveel kennis heeft als een expert.
Hugo Horlings